Bór, pierwiastek śladowy występujący naturalnie w niektórych pokarmach i suplementach diety, zyskał w ostatnich latach uwagę w kontekście zdrowia hormonalnego, w szczególności wpływu na poziom testosteronu. Testosteron jest kluczowym hormonem płciowym, który odgrywa istotną rolę w regulacji wielu funkcji fizjologicznych, takich jak rozwój mięśni, gęstość kości, libido oraz ogólne samopoczucie. Poniżej przyjrzymy się, w jaki sposób bór wpływa na poziom testosteronu i jakie są wnioski z dostępnych badań naukowych.
1. Bór a poziom testosteronu – co mówią badania?
Badania sugerują, że suplementacja borem może prowadzić do wzrostu poziomu testosteronu. W jednym z badań opublikowanych w 2011 roku, 8 zdrowych mężczyzn spożywało 10 mg boru dziennie przez 7 dni. Wyniki wykazały znaczący wzrost wolnego testosteronu, który zwiększył się o około 28%. Dodatkowo, zaobserwowano obniżenie poziomu globuliny wiążącej hormony płciowe (SHBG), co jest istotne, ponieważ SHBG wiąże testosteron, czyniąc go mniej dostępnym dla organizmu .
Inne badanie z 1997 roku badało wpływ boru na kobiety po menopauzie, stwierdzając, że suplementacja borem podniosła poziom testosteronu oraz estradiolu, co sugeruje, że bór może wpływać na równowagę hormonalną u obu płci. Kobiety, które spożywały dietę niskoborową, po wprowadzeniu suplementacji, odnotowały wzrost poziomu testosteronu o 51% .
2. Mechanizm działania boru na testosteron
Bór wpływa na metabolizm hormonów steroidowych poprzez różne mechanizmy. Jednym z nich jest jego zdolność do modulowania aktywności enzymów, które są zaangażowane w produkcję testosteronu. Bór wpływa na aktywność 17β-hydroksysteroidowej dehydrogenazy, enzymu kluczowego dla przekształcania androstendionu w testosteron.
Ponadto, bór ma wpływ na aktywność receptorów hormonalnych i na metabolizm witaminy D, która z kolei może wpływać na poziomy testosteronu. Bór może również działać jako środek antyzapalny, co pośrednio wspiera zdrowie hormonalne, ponieważ przewlekły stan zapalny może negatywnie wpływać na produkcję testosteronu.
3. Potencjalne korzyści zdrowotne wynikające ze zwiększonego poziomu testosteronu
Zwiększenie poziomu testosteronu za pomocą suplementacji borem może przynieść korzyści zdrowotne, takie jak poprawa siły mięśniowej, zwiększenie masy mięśniowej, lepsza regeneracja po wysiłku fizycznym oraz poprawa libido. Dla mężczyzn z niskim poziomem testosteronu, suplementacja borem może być korzystnym dodatkiem do diety, wspierając ogólne samopoczucie i zdrowie hormonalne .
4. Potencjalne zagrożenia i środki ostrożności
Chociaż suplementacja borem w dawkach do 20 mg dziennie jest uznawana za bezpieczną, nadmierna suplementacja może prowadzić do negatywnych skutków, takich jak zaburzenia przewodu pokarmowego, ból głowy oraz problemy z nerkami. Dlatego przed rozpoczęciem suplementacji borem, zwłaszcza w celu zwiększenia poziomu testosteronu, warto skonsultować się z lekarzem.
Wnioski
Bór wydaje się mieć korzystny wpływ na poziom testosteronu, co potwierdzają wyniki kilku badań naukowych. Mechanizmy, przez które bór wpływa na równowagę hormonalną, obejmują modulację enzymów steroidowych, wpływ na metabolizm witaminy D oraz działanie przeciwzapalne. Mimo to, przed rozpoczęciem suplementacji borem, ważne jest zasięgnięcie porady lekarza w celu uniknięcia potencjalnych zagrożeń zdrowotnych.
